Cơ quan CSĐT Bộ Công an vừa có kết luận điều tra, đề nghị truy tố ông Phan Bá Tòng (GĐ Cty TNHH XNK Thủy sản Thiên Mã) về hành vi “lừa đảo chiếm đoạt”...

Cơ quan CSĐT Bộ Công an vừa có kết luận điều tra, đề nghị truy tố ông Phan Bá Tòng (GĐ Cty TNHH XNK Thủy sản Thiên Mã) về hành vi “lừa đảo chiếm đoạt” hơn 147 tỷ đồng của Chi nhánh Ngân hàng Phát triển Việt Nam khu vực Cần Thơ - Hậu Giang. Ngày 12/4, bào chữa cho ông Tòng là luật sư Nguyễn Trường Thành có kiến nghị làm rõ số tiền “chiếm đoạt”.  

Dấu hiệu gian dối

Theo kết luận điều tra, Cty TNHH XNK Thủy sản Thiên Mã thành lập năm 2005, ở Cần Thơ, vốn điều lệ 70 tỷ đồng, của vợ chồng ông Tòng. Đại diện theo pháp luật của Cty là ông Tòng và từ đó ông có biệt danh Tòng Thiên Mã.

Ông Tòng Thiên Mã tại cơ quan công an

Cty Thiên Mã có nhiều vùng nuôi cá tra và nhà máy chế biến xuất khẩu. Từ ngày thành lập doanh nghiệp đến khi bắt tạm giam, ông Tòng Thiên Mã vay vốn nhiều ngân hàng trên 2.000 tỷ đồng. Quá trình sản xuất kinh doanh, ban đầu lãi nhưng về sau thua lỗ, nợ quá hạn. Ông đã cùng các ngân hàng xử lý nợ quá hạn bằng cách bán tài sản và Cơ quan CSĐT Bộ Công an xác định việc làm này đúng pháp luật, loại trừ trách nhiệm hình sự cho ông.

Còn 147.334.793.373 đồng không trả được cho VDB Cần Thơ, Cơ quan CSĐT Bộ Công an đề nghị truy tố ông về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”. Đây là nợ gốc trong khoản tín dụng xuất khẩu, Cty Thiên Mã vay của VDB Cần Thơ. Tính đến ngày 31/3/2016, ông Tòng Thiên Mã bị bắt, cùng với nợ gốc còn nợ lãi nữa nên tổng nợ quá hạn của Cty Thiên Mã tại VDB Cần Thơ là gần 367 tỷ đồng.

Kết luận điều tra phát hiện, từ những năm 2009 và 2010, xuất khẩu cá tra khó khăn, Cty Thiên Mã đã vay tiền sau để trả nợ trước ở VDB Cần Thơ. Ông Tòng Thiên Mã chỉ đạo kế toán trưởng Trần Thị Diễm làm giả báo cáo tài chính, biến thực tế lỗ thành lãi trên sổ sách, và làm hồ sơ khống mua cá nguyên liệu để tiếp tục vay tiền. Từ đó, dẫn đến khoản nợ gốc không trả được 147.334.793.373 đồng, Cơ quan CSĐT kết luận ông Tòng Thiên Mã với bà Diễm “chiếm đoạt”.  

Làm rõ số tiền chiếm đoạt

Luật sư Nguyễn Trường Thành, Trưởng Văn phòng luật sư Vạn Lý - Cần Thơ, cho rằng: “Ông Phan Bá Tòng có dấu hiệu gian dối khi vay vốn ngân hàng như kết luận điều tra của Cơ quan CSĐT Bộ Công an, nhưng ông không có mục đích chiếm đoạt mà toàn bộ tiền vay đều phục vụ cho quá trình kinh doanh trả nợ vay và lãi ngân hàng, trả lương và các khoản khác cho công nhân. Cũng như kinh doanh thua lỗ, ông không bỏ trốn và chấp nhận đối mặt với khó khăn do lãi suất tăng cao và các vụ kiện bán phá giá về cá da trơn đối với Việt Nam từ Hoa Kỳ”.

Để làm rõ hành vi của ông Tòng có mục đích chiếm đoạt hay không, theo luật sư Thành, cần thực hiện một số việc. Đó là giám định tư pháp tài chính để xác định các Cty Thiên Mã kinh doanh lời lỗ ra sao, lỗ thì bao nhiêu? Trong quá trình hoạt động kinh doanh, Cty Thiên Mã đã trả lãi bao nhiêu tiền cho VDB Cần Thơ. “Thông tin mà luật sư có được, từ năm 2011 đến 2015, ông Phan Bá Tòng đã đóng lãi cho VDB Cần Thơ gần 100 tỷ đồng theo các hợp đồng tín dụng”, kiến nghị của luật sư Thành viết.

Kết luận điều tra xác nhận “phần lớn số tiền vay sử dụng sai mục đích chủ yếu vay sau trả vốn và lãi vay trước”, nên luật sư Thành cho rằng: “Nếu đúng hành vi đó thì việc kết tội bị can chiếm đoạt tài sản là chưa vững chắc”. Với số nợ gốc hơn 147 tỷ đồng, theo luật sư Thành, cần làm rõ sử dụng trái mục đích bao nhiêu, còn lại bao nhiêu ông Tòng sử dụng cho cá nhân và sử dụng vào việc gì.