Vụ kỳ án ở Nông trường Sông Hậu: Anh hùng cuối đời lâm nạn
Vụ kỳ án ở Nông trường Sông Hậu:
ANH HÙNG CUỐI ĐỜI LÂM NẠN
*
Nhìn lại 30 năm qua, từ vùng đất phèn hoang hóa trồng lúa chỉ 1 vụ năng suất bấp bênh, nơi đây đã thành “bờ xôi ruộng mật” với hệ thống canh tác hoàn chỉnh, khép kín từ sản xuất đến chế biến, tiếp thị và xuất khẩu hàng hóa nông sản thực phẩm, một thế mạnh và hiệu quả hầu như cả nước chỉ có ở nông trường Sông Hậu.
Thế nhưng, khi nông trường đang làm ăn có hiệu quả, các tập đoàn , công ty trong và ngoài nước đang kỳ vọng những hợp đồng tiền tỉ đến làm ăn với nông trường Sông Hậu, thì tháng 4 năm 2006 nông trường bị thành phố Cần Thơ tổ chức thanh tra. Sau một năm thanh tra có quyết định khởi tố vụ án hình sự với tội danh :”Cố ý làm trái các quy định của Nhà nước, gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng”. Từ thời điểm thanh tra đến nay đã hơn 3 năm, thành phố Cần Thơ đã đưa ra xét xử, từ tội danh ban đầu là “Cố ý làm trái...”, khi đưa ra xét xử thì cả tòa sơ thẩm và phú thẩm lại xử tội “Lập quỹ trái phép” với bản án 8 năm tù đối với bà Trần Ngọc Sương. Đây là sự lâm nạn cuối đời của Anh hùng thời kỳ dổi mới – Nguyên giám dốc Trần Ngọc Sương.
* Điểm qua kỳ tích
Năm 1979, ông Trần Ngọc Hoằng, thiếu tá quân đội chuyển ngành, đang giữ chức Phó ty Nông nghiệp tỉnh Hậu Giang (cũ) tình nguyện lên tiếp nhận nông trường Quyết Thắng do quân đội bàn giao lại cho địa phương. Lúc đầu chỉ có 16 người, làm lều ở tạm, bơi xuông len lách giữa vùng hoang lầy rậm rạp của nơi “rốn lũ” để khai hoang, phục hoa đất canh tác. Lúc đó. Nông trường không được Nhà nước đầu tư, thiếu vốn, ít lao động, thiếu đủ thứ, nên phải tìm cách vay vốn ngân hàng để hoạt động. Nay nông trường đã có khoảng 3.500 hộ với trên 15.000 nhân khẩu.
Gần một phần ba thế kỷ, đây là kỳ tích của nông trường Sông Hậu, Đơn vị đã hai lần được Nhà nước phong tặng danh hiệu Anh hùng Lao động.
Nhìn lại, chỉ riêng 24 năm, trước khi thành phố Cần Thơ trực thuộc Trung ương được thành lập (1979-2003), Nông trường đã làm thay Nhà nước việc đầu tư xây dựng các cơ sở hạ tầng kinh tế xã hội (điện, đường giao thông, trường học, trạm y tế...) và các hoạt động văn hóa - xã hội, hoạt động của các đoàn thể dều do nông trường phải tự lực. Năm 2004, khi thành lập xã Thới Hưng (huyện Cờ Đỏ), một xã mới thành lập mà 100% diện tích đất và số dân là của NTSH. Nông trường đã bàn giao các công trình phúc lợi cho địa phương, nhưng đến năm 2006 vẫn chưa nhận được tiền bồi hoàn của địa phương (trên 42,676 tỷ đồng) để có thể trả nợ cho ngân hàng và trả cho phần huy động của CNVC nông trường.
Nguyên giám đốc Trần ngọc Hoằng đã từng nói rằng, nông trường không được Nhà nước cấp vốn, chúng tôi phải “thở bằng lỗ mũi của ngân hàng”.
Theo chị Ba Sương, các nông, lâm trường khác trong cả nước đều được đầu tư xây dựng cơ bản và cấp vốn hoạt động ngay từ khi mới thành lập với các mức độ khác nhau. Riêng NTSH phải tự lực với vốn vay ngân hàng 100%. Sau 7 năm thành lập, NTSH mới được Nhà nước cấp cho một phần vốn nhưng rất nhỏ, tính ra chỉ khoảng 8% tổng số vốn cần có để hoạt động.
* Bị thanh tra tài chính
Tính đên tháng 3 năm 2006, thời điểm thanh tra thành phố Cần Thơ “vào cuộc”, nông trường đã có tài sản trị giá gần 400 tỷ đồng; trong số nợ trên 266 tỉ đồng, có trên 42 tỉ Nhà nước còn nợ nông trường ở các khoản xây dựng hạ tầng kỹ thuật như: Trường học, hệ thống đường giao thông, hệ thống điện, trạm xá, hệ thống thủy lợi nội đồng...; số còn lại vay ngân hàng vẫn đang trong thời hạn cho phép, sẽ cân đối để trả ngân hàng qua hoạt động sản xuất kinh doanh đầy năng lực của nông trường. Đó là số tiền tất yếu mà doanh nghiệp nào cũng đamg như vậy trong trong quá trình sản xuất, kinh doanh, không đến mức “nợ khó đòi”. Hơn nữa, tính ra, một doanh nghiệp đang hoạt động như nông trường Sông Hậu thì số nợ ngân hàng 220 tỉ đồng đang vòng quay hoạt động cũng là chuyện thường.
Cũng trong năm 2004, kiểm toán Nhà nước đã kiểm tra kỹ hoạt động tài chính ở nông trường Sông Hậu, kết luận là: Đơn vị quản lý tài chính, tài sản khá. Kiểm toán Nhà nước đã xác nhận, năm 2004 Nông trường lãi gần 3,6 tỷ đồng, năm 2005 hơn 5 tỷ đồng. Thế mà nửa đầu năm 2006, thành phố Cần Thơ ráo riết thanh tra nông trường Sông Hậu, đồng thời tung tin lên một số tờ báo: “Nông trường Sông Hậu bên bờ vực phá sản” (!?).
Đầu mùa mưa năm 2006, lo xong việc đê bao ngăn lũ cho các thửa lúa chất lượng cao, giám đốc Trần Ngọc Sương vội vàng lên thành phố Hồ Chí Minh để ký kết các hợp đồng làm ăn với một số đối tác nước ngoài. Công việc chưa xong thì chị bị “triệu về” để giải quyết công việc của nông trường. Về tới nông trường, chị mới vỡ lẽ ra là có đoàn thanh tra của thành phố Cần Thơ đang chờ chị về để nghe chất vấn và giải trình với thanh tra viên.
Lúc đó chị mới biết, ngày
- Quyết định thanh tra thì cũng phải thông báo trước cho chúng tôi lo ở nhà tiếp các ông các bà. Đằng này, “ào ào như sôi”, gây bất ngờ cho tôi và các cơ quan ở nông trường”.
Nhưng dù vậy, chị và các cán bộ chuyên trách ở nông trường vẫn chuẩn bị chu đáo, cung cấp đầy đủ các hồ sơ cần thiết theo yêu cầu của đoàn thanh tra.
Sau gần 8 tháng thanh tra, ông Nguyễn Thanh Sơn trả lời phóng viên báo Tuổi Trẻ vào ngày 22-11-2006 rằng: “Chưa có quyết định chính thức nào về những sai phạm của Nông trường Sông Hậu. NTSH đang gặp khó khăn do chuyển đổi cơ chế, tuy nhiên làm ăn vẫn hiệu quả. Khó khăn chủ yếu do sử dụng vốn vay ngắn hạn đầu tư các công trình dài hạn và bởi quá trình dài nông trường phải lo công tác xã hội quá nặng nề”.
Đúng thế, bằng nguồn vốn vay ngân hàng để xây dựng, phát triển, nông trường ngày càng mở rộng sản xuất kinh doanh, đẩy mạnh xúc tiến thương mại thì nguồn vốn vay của các ngân hàng là rất cần thiết. Chị Ba Sương rất tự tin: “Vay vốn ngân hàng làm ăn là việc mà doanh nghiệp nào cũng phải làm như vậy. Có điều phải cân đối đầu vào, đầu ra để định mức vay cho hợp lý. Đó là đồng vốn xoay vòng trong sản xuất, kinh doanh, cho nên chúng tôi phải rất cẩn thận, đâu có làm ẩu hoặc thiếu tính toán”.
Ngoài việc phải thường xuyên làm “con nợ đồng lần” của ngân hàng như lý giải trên đây của chị Ba Sương, NTSH vẫn phải hàng chục năm gánh thay Nhà nước khoản tiền vốn và cả lãi suất ngân hàng để bù đắp vào các khoản chi để xây dựng các công trình hạ tầng cơ sở và đời sống nông trường viên. Cũng phải kể đến hơn quá nửa nông trường viên làm hợp đồng khoán đất nông nghiệp với NTSH là các hộ nghèo ở nhiều tỉnh khác về đây “không tấc đất cắm dùi”, được nông trường lo trợ cấp gạo, tiền ăn khi tay trắng mới về nông trường.
Năm 1979, khi mới đặt chân đến vùng này để khai phá đất hoang chỉ có 16 người, ngủ lều hoang, chịu muỗi đốt và đỉa hút máu, nhưng ông Năm Hoằng và các cán bộ, công nhân những ngày đầu mới lên khai phá đất hoang đã có nghị lực phi thường và niềm tin vững chắc để vượt qua. Thấy nông trường làm ăn có hiệu quả, chính sách khoán sản phẩm trong nông nghiệp hợp lý, người lao động được quan tâm chu đáo, cuộc sống nhanh chóng được cảii thiện, nên số hộ nghèo ở các nơi khác về NTSH ngày càng nhiều. Mỗi năm nông trường chii ra từ 2,5 tỉ đến 3 tỉ đồng cho việc khuyến học ở nông trường, bồi dưỡng và nuôi đội ngũ giáo viên, học bổng cho học sinh nghèo… Các chính sách nâng cao đời sồng giáo viên, nâng cao chất lượng dạy và học, xây dựng trường lớp, thành lập hội khuyến học... đều nhằm mục đích nâng cao chất lượng cuộc sống cho nông trường viên..
Ngày 20/3/2008, Văn phòng Thành ủy Cần Thơ có Thông báo kết luận của đồng chí Phạm Thanh Vận, Phó Bí thư thường trực Thành ủy tại cuộc họp ngày 18/3/2008. Đồng chí Phạm Thanh Vận nói: “Sau khi xin ý kiến đồng chí Bí thư Thành ủy, tôi kết luân: (...) Quán triệt quan điểm xử lý của Ban Thường vụ Thành ủy, thống nhất chuyển sang cơ quan điều tra những nội dung vi phạm nguyên tắc quản lý đã được Chính phủ và Ban Chỉ đạo phòng chống tham nhũng của Trung ương cho ý kiến. Trước mắt khởi tố vụ án về tội cố ý làm trái gây hậu quả nghiêm trọng”.
* Bị đưa ra tòa
Ngày 14-4-2008, Công an TP Cần Thơ họp báo công bố quyết định số 40, do Đại tá Lê Việt Hùng, Phó giám đốc Sở công an TP Cần Thơ ký ngày 9-4-2008, khởi tố vụ án hình sự “Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế, gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng” xảy ra ở Nông trường Sông Hậu.
Ông Nguyễn Thanh Sơn, Phó Chủ tịch UBND TP Cần Thơ đã ký quyết định chuyển hồ sơ từ Thanh tra sang Cơ quan CSĐT. Ông Sơn giải thích: “Do lãnh đạo Nông trường không đồng ý với các nội dung của kết luận thanh tra, không giải quyết được những vấn đề sau thanh tra, nên phải chuyển hồ sơ cho Cơ quan CSĐT”. Khi các nhà báo hỏi vì sao kết luận thanh tra công bố đã lâu mà nay mới chuyển hồ sơ cho Cơ quan cảnh sát điều tra (CSĐT) thì những người chủ trì cuộc họp báo không giải thích.
Có điều lạ, các văn bản chỉ đạo khởi tố vụ án hình sự “Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế, gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng” với con số bị coi là thiệt hạii ban đầu lên đến hơn 280 tỉ đồng, nhưng bây giờ bà Ba Sương cùng 4 bị cáo liên quan lại bị truy tố và đưa ra xét xử với tội danh “Lập quỹ trái phép” (!?), với số tiền bà Ba Sương phải nộp trả 4,3 tỉ đồng, tức là riêng số tiền buộc 'kẻ chủ mưu' phải trả lại chỉ là hơn 1,4 % so với con số đưa ra lúc đâu. Cũng vì thế mà dư luận cho rằng, chuyện này quả là 'đầu con voi, đuôi con thạch sùng'. Cách định danh, luận tội cũng vậy, như trên đã nêu, từ 'Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế ,gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng', nay chỉ còn là tội 'Lập quỹ trái phép'.
Vụ án được giao cho TAND huyện Cờ Đỏ xét xử sơ thẩm từ ngày 11 đến ngày
Theo bản án hình sự sơ thẩm số 25 của Tòa án nhân dân huyện Cờ Đỏ (T.p Cần Thơ), bà Trần Ngọc Sương (nguyên Giám đốc NTSH) bị cáo buộc vai trò “chủ mưu” lập quỹ, bị tuyên phạt 8 năm tù giam và phải bồi thường hơn 4,3 tỷ đồng. Các bị cáo khác trong vụ án gồm bà Trương Hồng Nhung (nguyên Phó GĐ NTSH) bị tuyên phạt 6 năm tù giam; ông Đặng Thế Quốc Hưng (nguyên kế toán NTSH) bị tuyên phạt 4 năm tù giam; ông Nguyễn Văn Sơn (nguyên thủ quỹ NTSH) bị tuyên phạt 3 năm tù giam; bà Hoàng Thị Bình (nguyên kế toán NTSH) bị tuyên phạt 18 tháng tù cho hưởng án treo, thời hạn thử thách là 36 tháng.
* Diễn biến và dư luận sau hai phiên tòa
Ngay sau phiên tòa sơ thẩm, 323 hộ nông trường viên ở Nông trường Sông Hậu đã ký Đơn kiến nghị gửi Bí thư Thành ủy, Chủ tịch UBND TP Cần Thơ và các cấp, ngành chức năng, đề nghị xem xét lại bản án sơ thẩm trên cơ sở pháp luật và có tình, có lý để tránh oan sai, bởi “các cô chú lãnh đạo của Nông trường Sông Hậu, trong đó có giám đốc Ba Sương, đã làm mọi việc nhằm đưa Nông trường vượt qua khó khăn và phát triển đi lên, chứ không ai có động cơ tư túi riêng. Và, cũng nhờ thế mà hơn 3.000 hộ nông dân lúc vào đây nghèo khó, nay đa số có của ăn của để và con cái được học hành. Cái gọi là quỹ trái phép thực chất là tiền tăng gia sản xuất tận dụng đất bờ kênh, bờ ruộng, làm lợi cho nông trường và người lao động…”.
Sau phiên tòa sơ thẩm, bốn bị cáo: Trần Ngọc Sương, Trương Hồng Nhung, Đặng Thế Quốc Hưng, Nguyễn Văn Sơn đã làm đơn kháng cáo. Ngày
Trong nội dung kháng cáo bổ sung lần 2, bà Trần Ngọc Sương đề nghị tòa phúc thẩm hủy bỏ Quyết định số 01/2009/HSST.QĐ của Tòa án nhân dân huyện Cờ Đỏ. Tòa án nhân dân huyện Cờ Đỏ đã vi phạm một số quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự, áp dụng không đúng quy định tại điều 104, Bộ luật tố tụng hình sự, đặc biệt các vấn đề trong công tác giám định, thu thập chứng cứ, trình tự thủ tục tố tụng tại phiên tòa sơ thẩm…cần phải được xem xét một cách đầy đủ và khách quan. Việc áp dụng Điều 195 Bộ luật tố tụng hình sự của Hội đồng xét xử TAND huyện Cờ Đỏ để ban hành Quyết định yêu cầu khởi tố vụ án hình sự cũng không bảo đảm tính hợp pháp.
Sáng 12-11, Tòa án nhân dân (TAND) thành phố Cần Thơ đã quyết định hoãn phiên tòa xét xử phúc thẩm vụ án “Lập quỹ trái phép” tại Nông trường Sông Hậu (hoãn lần thứ 2), do bị cáo Trần Ngọc Sương bệnh nặng không thể rời giường bệnh ở thành phố Hồ Chí Minh.
Chánh án Nguyễn Thanh Thiên nói với các nhà báo rằng tòa sẽ xem xét đến đơn kháng cáo của bị cáo Sương mới được gửi cho tòa phúc thẩm vài tuần gần đây. Trong đơn kháng cáo, theo luật sư Nguyễn Trường Thành - người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của bị cáo Trần Ngọc Sương - có đề cập đến việc triệu tập giám định viên Nguyễn Kim Oanh tham gia phiên tòa, vì trước đó giám định viên tài chính lại là người tham gia thanh tra NTSH với vai trò là tổ trưởng tổ thanh tra tài chính. Như thế khác nào “vừa đá bóng vừa thổi còi”. Do đó trong trường hợp này tòa phúc thẩm phải triệu tập giám định viên tài chính tham gia tố tụng tại phiên tòa phúc thẩm. Trước đó, tòa sơ thẩm đã bác bỏ yêu cầu phù hợp pháp lý của các luật sư và các bị cáo về việc triệu tập giám định viên. Tuy nhiên, đến phiên tòa phúc thẩm (ngày 19-11), Hội đồng xét xử vẫn không triệu tập giám định viên Nguyễn Kim Oanh để đối chất với các bị cáo và các luật sư bào chữa.
Sáng 19-11, sau 2 lần tạm hoãn, TAND thành phố Cần Thơ đã mở phiên tòa phúc thẩm xét xử vụ án “Lập quỹ trái phép” ở Nông trường Sông Hậu. Nguyên giám đốc Trần Ngọc Sương chưa hết bệnh, nhưng vẫn phải ra hầu tòa phúc thẩm. Chị đi không vững, phải có người dìu. Trong quá trình xét xử, chị được chủ tọa phiên tòa cho ngồi ghế sau vành móng ngựa. Chị nói: “Vì vụ này tôi bị hành hơn 3 năm rồi, phát bệnh nặng rôi, 4 lần đã phải cấp cứu, không thể đứng ... để trả lời thẩm vấn của HĐXX”.
Sau phần trả lời thẩm vấn trước tòa của 4 bị cáo có đơn kháng cáo, chủ tọa HĐXX mời công tố viên công khai quan điểm truy tố đối với các bị cáo. Tranh tụng tại phiên tòa, luật sư Nguyễn Đăng Trừng (Chủ nhiệm Đoàn Luật sư thành phố Hồ Chí Minh), luật sư Nguyễn Trường Thành và luật sư Bùi Quang Nhơn đều nêu rõ quan điểm trong quá trình tranh tụng là: Từ quyết định khởi tố vụ án “Cố ý làm trái các quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế, gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng” với con số gây thiệt hại trên 266 tỉ đồng, nay lại xét xử tội danh “Lập quỹ trái phép” với 4, 476 tỉ đồng. Như thế là “khởi” một đằng, “truy” một nẻo. Đặc biệt, theo LS Thành “Trong hồ sơ vụ án “Lập quỹ trái phép” mà tòa án đang xét xử hoàn toàn không có các quyết định phân công Phó thủ trưởng cơ quan điều tra chỉ đạo điều tra vụ án và không có quyết định phân công cho các điều tra viên nhiệm vụ điều tra vụ án; mặt khác hồ sơ vụ án cũng không có quyết định phân công Kiểm sát viên thực hành quyền công tố và kiểm sát điều tra vụ án “Lập quỹ trái phép”, nên theo quy định của điều 34, 35, 36 và 37 Bộ Luật Tố tụng hình sự thì hoạt động điều tra, truy tố là bất hợp pháp.
Trước đó, Tòa án nhân dân huyện Cờ Đỏ đã vi phạm một số quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự, áp dụng không đúng quy định tại điều 104, Bộ luật tố tụng hình sự, đặc biệt các vấn đề trong công tác giám định, thu thập chứng cứ, trình tự thủ tục tố tụng tại phiên tòa sơ thẩm… cần phải được xem xét một cách đầy đủ và khách quan. Việc áp dụng Điều 195 Bộ luật tố tụng hình sự của Hội đồng xét xử TAND huyện Cờ Đỏ để ban hành Quyết định yêu cầu khởi tố vụ án hình sự “án trong án” cũng không bảo đảm tính hợp pháp.
Một phiên tòa phúc thẩm xử liên tục 5 tiếng rưỡi đồng hồ, không giải lao, không nghỉ trưa, khiến ai cũng mệt nhoài. Đến 15 giờ cùng ngày, bất chấp sự vắng mặt của bà Trần Ngọc Sương vì lý do sức khỏe; bất chấp những phân tích pháp lý vững chắc của các luật sư, thẩm phán, chủ tọa Nguyễn Văn Trinh, thay mặt HĐXX vẫn đọc lời tuyên án. Theo đó, HĐXX vẫn tuyên y án sơ thấm: Bà Trần Ngọc Sương mức hình phạt 8 năm tù và bồi thường 4,3 tỷ đồng; Bị cáo Đặng Thế Quốc Hưng y án (nguyên kế toán trưởng), y án sơ thẩm 4 năm tù giam. Riêng bị cáo Trương Hồng Nhung (Phó giám đốc) được giảm 1 năm so với án sơ thẩm, còn 5 năm tù; Nguyễn Văn Sơn 3 năm được giảm còn 2 năm.
Tôi không thể quên được khi thấy nhiều người dìu chị Ba Sương vào phòng xử án, vì chị đổ bệnh từ đầu năm 2007, bởi chị đã tuổi lục tuần, sự thể vụ việc ở nông trường lại quá căng thẳng và kéo dài. Cái dáng nhanh nhẹn, hoạt bát, sôi nổi và đầy tự tin ngày nào, nay không còn nữa. Chỉ còn đây một vóc dáng nhỏ thó của một phụ nữ tuổi đã xế bóng sang chiều, không chồng, không con, gầy yếu, lưng như muốn khom xuống..
Ôi! Người anh hùng lừng danh một thời, niềm ngưỡng vọng của mọi người, mà thương thay cuối đời bị lâm nạn vào vòng lao lý; nhiều biểu hiện bên trong vụ này có gì còn khuất tất, chưa thực sự khách quan, chưa công bằng từ thanh tra đến điều tra rồi xét xử theo cái cách làm và lối làm như thế!
Và qua đây, xin được nhắc lại một đoạn Thư của cố Thủ tướng Võ Văn Kiệt gửi Thành ủy thành phố Cần Thơ trước khi ông 'ra đi': 'Tôi không rõ có những lý do gì bên trong để các đồng chí giải thích cho việc này: Cơ quan Đảng chỉ đạo cơ quan điều tra khởi tố vụ án. Đồng thời nhắc lại để biết là nông trường Sông Hậu và Ba Sương đã có những đóng góp không nhỏ cho nông nghiệp và phát triển nông thôn ở Cần Thơ, Hậu Giang và các tỉnh đồng bằng sông Cửu Long, những sai phạm nếu có thì cũng nên giải quyết có tình có lý'...
Vì đâu và vì ai nên nỗi?
C.M.G
BOX:
*** Thư của Cố Thủ tướng Võ Văn Kiệt
VÕ VĂN KIỆT Tp.HCM, ngày 08 tháng 05 năm 2008
Kính gửi: THƯỜNG VỤ THÀNH ỦY THÀNH PHỐ CẦN THƠ
Trong chuyến đi công tác vừa rồi về thăm Cần Thơ, tôi có nghe tin Thủ trưởng cơ quan điều tra Công an Thành phố Cần Thơ quyết định khơi tố vụ án hình sự cố ý làm trái quy định về quản lý kinh tế gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng xảy ra tại Nông trường Sông Hậu.
Tìm hiểu thêm, tôi được biết cơ quan cảnh sát điều tra khởi tố vụ án
xuất phát từ Thông báo kết luận của Phó bí thư Thường trực Thành ủy tại cuộc họp ngày 18/3/2008, trong đó có chỉ đạo trực tiếp việc khởi tố vụ án, đồng thời cũng nêu rõ tội danh làm cơ sở khởi tố. Tôi không lầm thì thông thường việc này phải do cơ quan điều tra hoặc VKS tiến hành.
Tôi không rõ có những lý do gì bên trong để các đồng chí giải thích cho việc này: Cơ quan Đảng chỉ đạo cơ quan điều tra khởi tố vụ án. Đồng thời nhắc lại để biết là nông trường Sông Hậu và Ba Sương đã có những đóng góp không nhỏ cho nông nghiệp và phát triển nông thôn ở Cần Thơ, Hậu Giang và các tỉnh đồng bằng sông Cửu Long, những sai phạm nếu có thì cũng nên giải quyết có tình có lý.
Tôi cũng được nghe phản ảnh việc Thành ủy, UBND chủ trương thu hồi 4.000 ha đất của Nông trường Sông Hậu và 1.000 ha đất của nông trường Cờ Đỏ để quy hoạch xây dựng khu công nghiệp. Tôi hoàn toàn không tán thành chủ trương này vì xét về hiệu quả kinh tế: Đây là vùng lúa năng suất rất cao, hạ tầng kỹ thuật nông nghiệp đã được đầu tư bài bản, hoàn chỉnh, bên cạnh đó vùng này là vùng trũng, do vậy nếu làm KCN sẽ rất tốn kém trong viẹc san nền đảm bảo không ngập trong mùa nước nổi… Thêm vào đó, Thành phố cần Thơ và tỉnh Hậu Giang chưa phải đã hết đất cho khu công nghiệp cặp hai bên bờ sông Hậu.
Dịp vừa rồi về dự lế nên không có điều kiện hỏi các đồng chí những vấn đề trên. Tôi muốn các đông chỉ cho biết những thông tin đầy đủ liên quan đến các vụ việc trên.
Thân ái
(Đã ký)
Võ Văn Kiệt
* Ý kiến của Ban thường trực UBTW Mặt trận Tổ quốc Việt
* Sau phiên sơ thẩm, Ban Thường trực Ủy ban T.Ư Mặt trận Tổ quốc (MTTQ) Việt Nam đã có văn bản 4309/MTTW-BTT, do Phó Chủ tịch, kiêm Tổng thư ký Vũ Trọng Kim ký. gửi Bộ trưởng Bộ Công an, Viện trưởng Viện KSND Tối cao, Chánh án TAND Tối cao, về việc “kiến nghị xem xét bản án”. Theo văn bản này: “Sau khi nghiên cứu, Ban Thường trực Ủy ban T.Ư MTTQ Việt Nam nhận thấy, sự việc xảy ra ở Nông trường Sông Hậu, TP Cần Thơ vừa qua là hết sức đáng tiếc, thu hút sự quan tâm của dư luận, bởi nhiều năm qua Nông trường Sông Hậu là một trong những đơn vị tiêu biểu của các nông trường quốc doanh trong cả nước. Chính vì thế Nông trường Sông Hậu đã 2 lần được Nhà nước phong tặng danh hiệu Anh hùng Lao động. Cá nhân bà Trần Ngọc Sương có nhiều đóng góp cho sự phát triển của Nông trường cũng như sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, được Nhà nước phong tặng danh hiệu Anh hùng Lao động…”.
Văn bản của Ban Thường trực Ủy ban T.Ư MTTQ Việt
Được biết, Đoàn Chủ tịch T.Ư Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam cũng đã có văn bản chỉ đạo Ban Chính sách - Pháp luật kiến nghị theo thẩm quyền để bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp cho bà Trần Ngọc Sương.
* Ý kiến Luật sư
Luật sư Nguyễn Đăng Trừng (Đại biểu Quốc hội khóa XII, Chủ nhiệm Đoàn luật sư thành phố Hồ Chí Minh): “Thực chất nguồn quỹ bị coi là “trái phép” này được lập từ khi nông trường mới thành lập theo Nghị định 25/NĐ-HĐBT của Hội đồng Bộ trưởng (nay là Chính phủ). Nói đến chữ “lập quỹ” tức là sự khởi đầu của một nguồn quỹ. Quỹ này do cố giám đốc Trần Ngọc Hoằng lập ra, đúng pháp luật bảo đảm dân chủ và được gọi là quỹ đời sống, do công đoàn nông trường quản lý, một hình thức sản xuất phụ để tự cải thiện những khoản chi vặt trong phạm vi nội bộ nông trường mà không đụng đến tiền vay ngân hàng, không dính gì với ngân sách Nhà nước. Quỹ này chi vào việc nâng cao đời sống, thực hiện các chính sách cần thiết đối với người lao động tại nông trường, như: Khen thưởng, thăm hỏi người bệnh, ma chay, cưới hỏi, thăm các gia đình chính sách... Sau khi Giám đốc Trần Ngọc Hoằng nghỉ hưu, bà Trần Ngọc Sương, giám đốc kế vị vẫn duy trì quỹ này từ năm 2.000. Vì vậy không thể coi đây là “Lập quỹ trái phép”. Đối với nông trường Sông Hậu, 30 năm qua bà Trần Ngọc Sương chỉ có công lớn, không có tội…
… Việc chi hơn hai tỷ đồng trong Quỹ trái phép cho cán bộ công nhân viên NTSH đi công tác trong và ngoài nước trong nhiều năm, là có lợi chứ không gây thiệt hại. Bởi trong thời gian đó, Nông trường xuất khẩu hàng hóa được 192 triệu USD, Nhà nước cho phép chi 3 phần trăm doanh số cho xúc tiến thương mại, giao dịch, hoa hồng, tức là khoảng 5,7 triệu USD, trong khi đó nguyên GĐ Ba Sương chi ra chỉ có hơn 2 tỉ đồng VN”.
** Theo quy hoạch mới, có còn nông trường Sông Hậu?
* Được biết, toàn bộ diện tích đất tự nhiên ở NTSH đã được Thành ủy, UBND thành phố Cần Thơ đưa vào quy hoạch “Phát triển đô thị mới”, rộng 20.000 ha, trong đó riêng diện tích 7.000 ha “bờ xôi ruộng mật” của NTSH cũng nằm trong quy hoạch này. Nếu nơi đây bị xóa trắng để gọi các nhà đầu tư đến làm khu công nghiệp, thì sẽ ảnh hưởng nhiều đến an ninh lương thực, mất đi một mô hình của CNXH đang đầy sức lực hội nhập WTO. Văn bản phát trong cuộc họp báo đầu tháng 10/2009 của UBND TP Cần Thơ viết: “Tính chất khu đô thị mới: Là trung tâm mới của TP Cần Thơ về hành chính, dịch vụ thương mại, công nghiệp, nông nghiệp chất lượng cao và dân cư”.
Tuy nhiên, tại cuộc họp báo trưa 13/11/2009, sau khi kết thúc Diễn đàn Biến đổi khí hậu ĐBSCL lần thứ nhất, nhà báo hỏi Bí thư Thành ủy Cần Thơ Nguyễn Tấn Quyên: Có nên điều chỉnh lại quy hoạch, vì vùng dự tính khu đô thị mới là vùng trũng, vùng đầu nguồn lũ của thành phố Cần Thơ, nếu xây dựng đô thị ở đây sẽ ngập sâu khi xảy ra biến đổi khí hậu. Hơn nữa, nơi đây đã là Khu sản xuất nông nghiệp công nghệ cao, đầu tư tốn kém và đang phát huy hiệu quả?
Bí thư Quyên trả lời: “Trung tâm đô thị mới này chỉ có hai chức năng, một là công nghiệp công nghệ cao, hai là nông nghiệp công nghệ cao”.