Dự án đầu tư xây dựng khu dân cư Miếu Nổi thực hiện tại phường 3, quận Bình Thạnh, TP Hồ Chí Minh, diện tích đất sử dụng 8,3 ha. Chủ đầu tư dự án là công ty Ðầu tư và Phát triển đô thị ( đơn vị thành viên của Tổng công ty), từ tháng 12-2004 đã cổ phần hóa thành Công ty Cổ phần và phát triển đô thị Bình Minh (gọi tắt Công ty Bình Minh).

Quá trình thực hiện dự án từ năm 1992 đến 2005 đã đạt được một số kết quả khả quan, tuy nhiên trong khâu tổ chức thực hiện, chủ đầu tư đã để xảy ra nhiều sai phạm ở tất cả các giai đoạn đầu tư xây dựng. Việc sử dụng đất của dự án tùy tiện, kinh doanh nền nhà có nhiều vi phạm, coi nhẹ nhiệm vụ đất bù, tái định cư, giải phóng mặt bằng. Trong khi diện tích đất sử dụng cho mục đích kinh doanh đã bán gần 80%, diện tích đất sử dụng cho mục đích công cộng để tồn tại lớn đến nay chưa được đền bù, tái định cư, giải tỏa; dẫn đến phá vỡ nguyên tắc thực hiện dự án đã được phê duyệt là kinh doanh nhà - đất phải tương ứng nhiệm vụ đền bù, giải tỏa, tái định cư.

Ban quản lý công trình Miếu Nổi thuộc UBND quận Bình Thạnh ủy quyền cho Công ty Bình Minh sử dụng lô đất 14.372 m2 mà không làm các thủ tục trình UBND TP Hồ Chí Minh thu hồi và giao đất là vi phạm Luật Ðất đai. Chủ đầu tư  đã có vi phạm trong việc đền bù, giải tỏa như hỗ trợ tiền thuê nhà cao hơn quy định, bán căn hộ tái định cư vượt thẩm quyền, quá chậm trễ trong đền bù giải tỏa đối với diện tích công cộng, giao thông, cây xanh; tùy tiện, tự ý thay đổi quy hoạch và cơ cấu sử dụng đất.

Việc lựa chọn đơn vị thi công và thi công các hạng mục dự án vi phạm Quy chế đấu thầu ban hành kèm theo Nghị định số 43/CP, Ðiều lệ quản lý đầu tư và xây dựng ban hành kèm theo Nghị định 177/CP, Nghị định 42/CP. Kiểm tra một số hạng mục công trình phát hiện chủ đầu tư đã quyết toán sai chế độ hơn 879 triệu đồng.

Ðoàn thanh tra đề nghị truy thu hơn 1.787 tỷ đồng tiền thuế, 8,632 tỷ đồng tiền sử dụng đất chưa nộp. Nghiêm trọng nhất là việc bán nhà sai quy hoạch, khi chưa có mặt bằng gây thiệt hại hơn 40 tỷ đồng ( tính theo thời điểm tháng 12-2005), việc tùy tiện phê duyệt giá bán nhà gây thất thu hơn 239,21 lượng vàng và hơn một tỷ đồng.

Cho đến nay dự án vẫn đang thực hiện dở dang, một số hạng mục hoàn thành vừa đưa vào sử dụng đã lập quyết toán A - B nhưng chưa được thẩm định, phê duyệt.

Theo kết luận của cơ quan chức năng, tính theo thời điểm tháng 12-2005, dự án này có thể lỗ hơn 50 tỷ đồng. Ðiều đáng nói là đã hơn năm năm, dự án vẫn chưa được phê duyệt điều chỉnh quy hoạch, trong khi chi phí lãi vay ngân hàng và quản lý dự án tiếp tục phát sinh (hơn 16 tỷ đồng). Nếu không có biện pháp khẩn trương khắc phục, số lỗ tiếp tục gia tăng do phải chịu thêm lãi tiền vay ngân hàng và chi phí đầu tư xây dựng cũng tăng lên do biến động giá cả.

Ba dự án khu dân cư An Khánh 1, 2, 3 cũng do Công ty Bình Minh làm chủ đầu tư, có tổng mức đầu tư hàng chục tỷ đồng cũng nhiều tồn tại, sai phạm. Triển khai từ năm 1993, năm 1998 được giao đất nhưng Dự án An Khánh 1 vẫn chưa có đường vào và không đấu nối được với cơ sở hạ tầng khu vực chung quanh. Nhiều vi phạm trong quá trình thực hiện như điều chỉnh quy hoạch thiếu căn cứ, chạy theo đề nghị của doanh nghiệp, việc phê duyệt dự án đầu tư không đúng quy hoạch được duyệt, vi phạm quy định về quản lý đầu tư xây dựng. Ngoài ra, chủ đầu tư không làm đầy đủ các thủ tục chuyển nhượng quyền sử dụng đất gây thiệt hại gần 85 triệu đồng; chuẩn bị đầu tư không kiểm tra, khảo sát kỹ nên đầu tư số tiền lớn trong thời gian dài không phát huy hiệu quả, tự ý ký hợp đồng bán phần đất cây xanh, thu 433 triệu đồng, vi phạm Luật Ðất đai.

Dự án An Khánh 2, chủ đầu tư đã chi đền bù hỗ trợ giải phóng mặt bằng vượt phương án được phê duyệt. Quá trình thực hiện dự án An Khánh 3 còn bộc lộ sai phạm như tự ý chuyển nhượng quyền sử dụng đất và nhà xưởng khi chưa cho phép; quản lý quy hoạch bị buông lỏng, điều chỉnh quy hoạch tùy tiện, tự ý thi công khi chưa được giao đất và cấp giấy phép xây dựng; bán nền trước khi được giao đất, trước khi quy hoạch được phê duyệt và được điều chỉnh, khi chưa giải phóng xong mặt bằng; để tồn đọng kéo dài các khoản phải thu nộp ngân sách Nhà nước. Do buông lỏng quản lý đất đai, không phát hiện và xử lý kịp thời việc lấn chiếm đất trong quy hoạch của dự án, dẫn đến tranh chấp, khiếu kiện kéo dài; đến nay dự án chưa được quyết định giao đất, gây ra khiếu nại của khách hàng do chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.

Tại phường Cái Khế (TP Cần Thơ), từ khi dự án đầu tư xây dựng Công viên nước Cần Thơ (do Tổng công ty Xây dựng số I làm chủ đầu tư) hoàn thành và đi vào hoạt động đã cải tạo một điểm nóng tệ nạn xã hội thành một khu công viên văn hóa, thể thao văn minh, hiện đại, góp phần tôn tạo bộ mặt đô thị thành phố. Tuy nhiên sau ba năm hoạt động, dự án này lỗ hơn 14 tỷ đồng do chủ trương đầu tư không đúng, quá trình đầu tư vi phạm ở tất cả các khâu từ chuẩn bị đầu tư, thực hiện đầu tư, đấu thầu đến nghiệm thu, thanh quyết toán.

Qua kiểm tra cho thấy lập, thẩm định báo cáo nghiên cứu khả thi yếu kém, thiếu trách nhiệm dẫn đến quyết định đầu tư công viên nước không phù hợp điều kiện tự nhiên của khu vực vốn đã có nhiều sông nước. Ðầu tư một công viên nước với thiết bị nhập khẩu hiện đại, có giá trị lớn tại thời điểm lập, thẩm định và phê duyệt báo cáo nghiên cứu khả thi chưa phù hợp điều kiện và tốc độ phát triển kinh tế, đời sống và thu nhập của người dân trong khu vực, số lượt người đến công viên nước hiện nay quá thấp so với dự báo. Nhiều hạng mục khởi công trước khi thiết kế kỹ thuật và tổng dự toán được phê duyệt, vừa thiết kế vừa thi công. Ðấu thầu mua sắm thiết bị có nhiều sai sót, vi phạm quy chế đấu thầu, điển hình là vi phạm trong lựa chọn thiết bị cơ khí hồ thiếu nhi làm thiệt hại 30.000 USD. Một số khối lượng thi công quyết toán sai chế độ, sử dụng vật tư không đúng chủng loại, tính trùng khối lượng và hạch toán sai, tổng số tiền sai phạm hơn 1,5 tỷ đồng.

Cơ quan chức năng đã kiến nghị làm rõ sai phạm của các tập thể, cá nhân liên quan và thu hồi số tiền sai phạm nộp Nhà nước.

(Báo Nhân Dân)