Ngày thứ 05 phiên tòa phúc thẩm vụ án “buôn lậu” gỗ trắc tiếp tục xét hỏi làm rõ thêm cơ sở khoa học cùng trách nhiệm pháp lý về hai bản giám định là căn cứ khởi tố và cáo buộc.

Các luật sư bào chữa cho bị cáo đã tham gia thẩm vấn cùng với Hội đồng xét xử, đại diện Viện kiểm sát. Vụ án này có hai bản giám định lô gỗ: Biên bản Kết luận số 151/VSTNSV (ngày 12/3/2012) đưa ra những con số để Cục Điều tra chống buôn lậu (Tổng cục Hải quan) khởi tố vụ án ngày 06/4/2012 và Kết luận giám định số 783/STTNSV (ngày 26/11/2012) đưa ra những con số để viện kiểm sát ra cáo trạng và kháng nghị phúc thẩm.

Bản giám định thứ nhất xác định lô gỗ có 453,104 m3, gồm 431,598 m3 gỗ trắc và 21,506 m3“ghi không phải gỗ trắc”.

Kết luận giám định thứ hai, lô gỗ có 614,671 m3, gồm 590,943 m3 gỗ trắc và 23,828 m3 gỗ giáng hương. Cả hai bản giá định đều do Viện Sinh thái và Tài nguyên sinh vật; đại diện tại tòa là ông Đặng Tất Thế và Hà Văn Tuế.

Hai ông khai, lần đầu giám định theo công văn yêu cầu của Cục Điều tra chống buôn lậu, lần thứ hai theo quyết định trưng cầu của C44 Bộ Công an. Viện Sinh thái và Tài nguyên sinh vật chỉ có chức năng phân loại gỗ.

Phương pháp phân loại: lực lượng khác đưa gỗ ra khỏi container cho các ông nhìn bằng mắt thường, thấy gỗ trắc cho đặt sang một bên, gỗ hương một bên để lực lượng khác tính ra khối lượng.

Tại tòa, Cục Điều tra chống buôn lậu có đông người chuẩn bị tài liệu cho đại diện trả lời.

Với kết luận số 151 ngày 12/3/2012, ông Thế và Tuế khai, số liệu khối lượng gỗ được Cục Điều tra chống buôn lậu cung cấp. Đại diện Cục Điều tra chống buôn lậu khai, lực lượng khám xét có Kiểm lâm Đà Nẵng đo lô gỗ.

Kiểm lâm Đã Nẵng khai, không chịu trách nhiệm về khối lượng gỗ vì chỉ đo và cân (tùy gỗ xẻ hay tròn, cành, gốc rễ) rồi đọc cho cán bộ hải quan ghi để tính ra khối lượng. Hải quan lại có cán bộ của Cục Điều tra chống buôn lậu và Hải quan Đà Nẵng.

Đại diện Hải quan Đà Nẵng còn khai rằng, Cục Điều tra chống buôn lậu có yêu cầu sửa số liệu để cung cấp cho giám định. Trước tòa, đại diện giám định, hải quan, kiểm lâm và Cục Điều tra chống buôn lậu “đổ quanh” mà không ai chịu trách nhiệm về số liệu khối lượng gỗ, một căn cứ chính khởi tố vụ án. 

Đại diện viện kiểm sát hỏi ông Hà Văn Tuế về việc giám định lô gỗ.

Với bản giám định số 783 ngày 26/11/2012, Điều tra viên cao cấp Đặng Thái Sơn khai, khi nhận hồ sơ vụ án, lập kế hoạch điều tra có đặt ra nội dung trưng cầu giám định lô gỗ nên ra quyết định trưng cầu với Viện Sinh thái và Tài nguyên sinh vật. Nhưng Viện không có chức năng giám định khối lượng gỗ, ông Thế khai, nên ký công văn mời Kiểm lâm vùng 2 tham gia để tính khối lượng gỗ.

Khi luật sư hỏi “không có chức năng giám định mà lại nhận để mời cơ quan khác làm là theo quy định nào?”. Ông Thế trả lời: “Do cơ quan điều tra nghiên cứu pháp luật rồi trưng cầu giám định thì thực hiện chứ không rõ pháp luật”.

Về khối lượng gỗ của giám định lần này bị bản án sơ thẩm bác bỏ, luật sư hỏi đại diện Kiểm lâm vùng 2 có suy nghĩ gì thì được trả lời “đấy là việc của tòa”. Trách nhiệm cụ thể của cơ quan nào về số liệu trong bản giám định này, Điều tra viên cấp cao Đặng Thái Sơn từ chối trả lời.

Trong lúc số liệu giám định khối lượng lô gỗ đầy mâu thuẫn và không rõ ràng trách nhiệm, thì giám định chủng loại gỗ rõ trách nhiệm của Viện Sinh thái và Tài nguyên sinh vật.

Tuy nhiên, ông Thế và Tuế khai là lần thứ nhất đưa gỗ ra khỏi 22 container để xác định bằng mắt thường gỗ trắc và giáng hương, lần thứ hai cũng đưa gỗ ra khỏi container để giám định như lần đầu, vậy việc niêm phong gỗ như thế nào? Hai ông không trả lời được.

Luật sư Nguyễn Trường Thành (trái) hỏi đại diện Cục Điều tra chống buôn lậu về kháng cáo bản án sơ thẩm.

Luật sư Nguyễn Trường Thành nêu câu hỏi: “Theo bài viết từ 2011-2013 của Viện Sinh thái và Tài nguyên sinh vật, có hai phương pháp giám định: bằng mắt gọi là phương pháp hình thái học và phương pháp phân tích AND. Phương pháp phân tích AND đảm bảo giám định chính xác 100%, tại sao không làm?”.

Ông Tuế trả lời: “Phương pháp giám định AND phức tạp và tốn kém”. Luật sư Thành hỏi: “Phương pháp phân tích AND mỗi lần tốn kém 2-3 triệu đồng, tuy nhiên phù hợp với lô gỗ phức tạp chứ không giám định bằng mắt thô sơ để lại hậu quả khó giải quyết vụ án hiện nay. Với các mẫu vật lưu giữ, nếu bây giờ giám định theo phương pháp phân tích AND có được không?”.

Ông Thế trả lời: “Có quyết định trưng cầu lại thì sẽ làm được, đảm bảo chính xác 100%”.

Quá trình thu giữ lô gỗ còn không lập biên, gây khó khăn cho quá trình giải quyết vụ án nên bản án sơ thẩm có kiến nghị Tổng cục Hải quan xem xét trách nhiệm công chức trực tiếp tham gia việc bắt giữ, khám xét, giám định lô gỗ. Tuy nhiên, Cục Điều tra chống buôn lậu kháng cáo, cho là đã làm đúng.

Luật sư Thành hỏi: “Bản án sơ thẩm kiến nghị với Tổng cục Hải quan nhưng Cục Điều tra chống buôn lậu kháng cáo thì có đúng không?”. Đại diện Cục Điều tra chống buôn lậu trả lời: “Kháng cáo đúng bởi người của Cục trực tiếp xử lý vụ việc”.

Phiên tòa sẽ chuyển sang phần tranh luận trong những ngày tới.

Theo: Sáu Nghệ - lsvn.vn